مهمترین دلایل چاقی چیست؟ راه‌های پیشگیری از چاقی

چاق بودن یعنی اینکه شما در بدن خود مقدار زیادی چربی دارید، که باعث به خطر افتادن سلامتی شما می‌شود. داشتن چربی زیاد در بدن می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌های مرتبط با چاقی از جمله، دیابت نوع ۲، بیماری قلبی، فشارخون بالا، آرتروز، سکته و … شود. این روزها همه جا بحث از اضافه وزن و لاغر کردن است در این مطلب درباره دلایل چاقی و راه‌های پیشگیری از آن بحث می‌کنیم.

به چه کسانی چاق گفته می‌شود؟

برای مشخص کردن اینکه چاق هستید یا لاغر و همچنین اندازه گیری اینکه چقدر چاق هستید می توانید از فرمول شاخص توده بدنی (BMI) استفاده کنید. شاخص توده بدنی ترکیبی از قد و وزن شماست و اگر این شاخص بالاتر از ۳۰ باشد سلامتی شما در خطر قرار دارد.

دلایل چاقی

عوامل متعددی در چاقی تاثیر دارند و عبارتند از:

وراثت و عوامل ژنتیکی

بعضی عواملی ژنتیکی می توانند روی اشتها و متابولیسم یک فرد اثر بگذارند و او را مستعد چاقی کنند. خوشبختانه این عوامل ژنتیکی، فرد را محکوم به افزایش وزن نمی‌کنند اما احتمال چاق شدن را در او بالا می برند.

کسی که ژنتیک بدی دارد، در محیطی مناسب، با تغذیه سالم، و داشتن فعالیت مفید با انگیزه‌ای درست می‌تواند وزن سالمی را حفظ کند، به عبارت دیگر ژنتیک می‌تواند یک از دلایل چاقی باشد اما  سرنوشت ساز قطعی شما نیست!
از طرف دیگر، اگر کاری کنید که فرد مستعد به چاقی از لحاظ ژنتیکی، دسترسی راحت به فست فود داشته باشد و فرصت‌ها و امکانات بسیار محدودی برای ورزش و تحرک داشتته باشد، به راحتی می‌تواند وزن قابل توجهی اضافه کند.

برنامه غذایی ناسالم

معمولاً غذاهایی که به طور سریع پخته می‌شوند (مثل فست فود‌ها) موجب چاقی و اضافه وزن شدید می‌شوند. میزان چربی و کلسترول در این مواد غذایی بسیار بالا بوده و می‌تواند موجب به وجود آمدن بسیاری از بیماری‌ها شود.

 اگر فرد بیش از حد نیاز کالری مصرف کند این کالری در بدن او موجب چاقی و اضافه‌وزن می‌شود. مصرف غذاهای آماده و فست فود به دلیل داشتن کالری بالا و همچنین چربی بسیار زیاد از دلایل چاقی به حساب می‌آیند.

بیشتر بخوانید 👈 کالری غذاها چطور محاسبه می شود؟

 تحرک کم

کم تحرکی یکی از مشکلات جدی در جوامع امروزی است که می تواند عوارض زیادی در پی داشته باشد و یکی از این مشکلات چاقی است.

 چاقی و کم تحرکی می تواند به مرور زمان اندام شما را  به هم ریخته و باعث بروز بسیاری از بیماری‌های قلبی و کبدی شود.

ورزش نکردن و عدم تحرک، به شدت میزان سوخت و ساز و متابولیسم بدن را تحت تاثیر قرار داده و آن را کاهش می دهد. نشستن و عدم تحرک، کاهش سوخت و ساز بدن و چاقی را به دنبال دارد.

علل هورمونی

هورمون‌های بدن هم می‌توانند از دلایل چاقی باشند.

• تیروئید: این هورمون‌ها سوخت و ساز، ضربان قلب، رشد و خیلی چیزهای دیگر را تنظیم می‌کنند. زمانی که غده تیروئید کمتر از حد مورد نیاز هومورن تولید کند، منجر به کم کاری تیروئید می‌شود. کم کاری تیروئید معمولا با افزایش وزن همراه است.
• انسولین: زمانی که گلوکز در جریان خون باقی بماند، قند خون شدیدا بالا می‌رود. این اتفاق نهایتا منجر به افزایش وزن و دیابت نوع ۲ می‌شود.
• هورمون‌های جنسی: بهم خوردن تعادل هورمون‌های جنسی موجب افزایش وزن می‌شود.

سن

افزایش وزن در هر سنی ممکن است رخ دهد. اما همراه با افزایش سن معمولا تغییرات هورمونی و کم تحرکی نیز اتفاق می افتد. وقتی این عوامل دست به دست هم می دهند خطر چاقی افزایش می یابد. اگر با افزایش سن از لحاظ جسمی فعال‌تر نشوید، به احتمال زیاد دچار اضافه‌وزن خواهید شد.

 استرس

برخی افراد هنگامی که دچار بهم ریختگی ذهنی و اضطراب می شوند٬ به پرخوری پناه می برند که به آن چاقی استرسی میگویند.

کم خوابی

خواب شب خوب یکی از عوامل کلیدی سلامتی است و همچنین تاثیر زیادی در رسیدن به تناسب اندام دارد. افرادی که شب‌ها به اندازه کافی نمی‌خوابند در خطر افزایش وزن و ابتلا به چاقی قرار دارند.

 این مسئله می‌تواند تا حد زیادی به ایجاد استرس ناشی از بی‌خوابی و ترشح هورمون کورتیزول مربوط باشد. حتما در طول شب بین 7 الی 8 ساعت بخوابید.

تاثیر گوشی و تلویزیون و تکنولوژی

اگر جزو افرادی هستید که، در روز 6 ساعت و یا بیشتر به تلویزیون نگاه می‌کنید، بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به چاقی خواهید بود. تلویزیون مخاطبین خود را مجبور می‌کند، ساعات زیادی بدون هیچگونه فعالیت و تحرکی بنشینند. اغلب اوقات این عدم تحرک و نشستن زیاد، با خوردن غذا‌های ناسالم نیز همراه خواهد بود.

حالا دیگر با آمدن گوشی هوشمند و تبلت‌ها، تلویزیون به تنهایی از دلایل چاقی نیست. می‌توان گفت تلویزیون رتبه و جایگاه خود را به گوشی هوشمند، واگذار کرده است.

در بین افراد وابسته به گوشی هوشمند، این زنان هستند که دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به چاقی قرار دارند. باید پذیرفت که استفاده بی وقفه از گوشی هوشمند نیز، عدم تحرک و مصرف بیشتر خوراکی‌های مضر را به دنبال دارد.

سایر مقالات 👈 انواع رژیم‌ های لاغری

راه‌های پیشگیری از چاقی

واﻟﺪﯾﻦ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ اﻟﮕﻮی رﻓﺘﺎری ﺑﺮای ﻓﺮزﻧﺪان ﻫﺴﺘﻨﺪ، سبک زندگی نادرست از دلایل چاقی است در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺑﺮﻗﺮاری ﺷﯿﻮه زﻧﺪﮔﯽ ﺳﺎﻟﻢ (ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺟﺴﻤﯽ و آراﻣﺶ روﺣﯽ)، ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ و ﻣﻮﺛﺮ ﺗﺮﯾﻦ راه ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ وزن اﺳﺖ.

اصلاح الگوی غذایی

رژیم غذایی یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند وزن شما را کنترل کند. حتی اگر ساعت‌های طولانی را در باشگاه‌های ورزشی سپری کنید ولی از یک رژیم غذایی درست پیروی نکنید چاق خواهید شد. اصلاح رژیم غذایی که یکی از راه های  پیشگیری از چاقی و کم کردن وزن در خانه است که باید در دستور کار شما قرار بگیرد.

رژیم غذایی شما باید حاوی مقادیر کافی میوه و سبزیجات و همچنین منابع مناسبی از پروتئین، کربوهیدرات‌های پیچیده و چربی‌های سالم باشد. گوشت قرمز، گوشت سفید، تخم مرغ و لبنیات از بهترین منابع حاوی پروتئین به حساب می‌آیند. افراد گیاهخوار نیز می‌توانند از انواع حبوبات مثل لوبیا، نخود، عدس، سویا در رژیم غذایی خود بهره ببرند.

 داشتن فعالیت مفید، ورزش منظم

برخی ورزش‌هایی که در باشگاه یا خارج از باشگاه انجام می‌شوند می‌تواند جزء راه‌های پیشگیری از چاقی باشد.

تحقیقات نشان داده است که یکی از مهمترین عواملی است که می تواند در دراز مدت کاهش وزن را حفظ کند ، ورزش صحیح و مداوم است . علاوه بر این انجام ورزش در کنار یک رژیم غذایی مناسب هم به پروسه کاهش وزن صحیح تر و سریع تر افراد کمک می کند.

ورزش به دو طریق می تواند به کاهش وزن یا جلوگیری از افزایش وزن کمک کند:

1. یکی افزایش سوخت و ساز بدن در زمان ورزش
2. از طریق افزایش مقدار مصرف انرژی در زمان استراحت پس از خاتمه ورزش

 داشتن خواب کافی  

خواب ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ، دﯾﺮ وﻗﺖ و ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ از دلایل چاقی هستند. ﺷﺐﻫﺎ زودﺗﺮ ﺑﺨﻮاﺑﯿﺪ و ﺻﺒﺢﻫﺎ زودﺗﺮ ﺑﯿﺪار ﺷﻮﯾﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺳﻮﺧﺖ و ﺳﺎز ﺑﺪﻧﺘﺎن ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﻮد، ﻫﻢ ﻓﺮﺻﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﺻﺮف ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ.

 دوری از استرس

در زﻣﺎن ﺑﺮوز ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻨﺶ ﻋﺼﺒﯽ، ﺑﻪ ﺟﺎی رو آوردن ﺑﻪ ﻏﺬا، ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺲ ﻋﻤﯿﻖ ﺑﮑﺸﯿﺪ و ﯾﮑﯽ دو ﻟﯿﻮان آب ﺑﻨﻮﺷﯿﺪ. استرس می‌تواند تاثیرات بسیار مضری بر روی بدن و مغز شما بگذارد. حفط آرامش خود و کاهش استرس از راه‌های پیشگیری از چاقی است و از پرخوری جلوگیری می‌کند.