راهنمای کامل برای بارداری سالم: مدیریت کیست تخمدان

یکی از مشکلات رایجی که اغلب خانم‌ها با آن درگیر هستند کیست تخمدان است، هرچند بیشتر کیست‌ها بی خطر هستند اما برخی از آن‌ها مشکلاتی را به دنبال دارند که لازم است هر چه سریعتر به برای درمان آن‌ها اقدام کرد. در این مقاله قرار است امکان بارداری با وجود کیست تخمدان بررسی شود.

کیست تخمدان و بارداری با هم مرتبط هستند و ممکن است در بارداری زنان تاثیر منفی داشته باشد. در ادامه این مطلب درباره انواع کیست‌های تخمدانی و تاثیر آن‌ها و همچنین درباره اینکه آیا با وجود کیست تخمدان می‌توان باردار شد؟ بحث خواهیم کرد.

کیست تخمدان چیست؟

کیسه‌ای پر از مایع است که در درون تخمدان یا بر روی آن به وجود می‌آید. تخمدان‌ها اندامی‌هایی هستند که در دو طرف رحم قرار دارند و توسط لوله‌های فالوپ به رحم متصل هستند.

در هر سیکل قاعدگی تخمک‌ها در یکی از تخمدان‌ها رشد می‌کنند و وارد لوله فالوپ می‌شوند، در صورت وجود کیست تخمدان این روند مختل می‌شود و ممکن است مانع از خارج شدن تخمک‌ها شود یا به طور نامنظم این رها سازی اتفاق بیفتد، در این حالت در بارداری تاثیر منفی می‌گذارد.

انواع کیست تخمدان

کیست‌های تخمدانی انواع مختلفی دارند برخی از آن‌ها بر ناباروی زنان تاثیر می‌گذارند و در موارد دیگر با وجود کیست تخمدان می‌توان باردار شد.

کیست هایی که در بارداری تاثیر ندارند

بعضی از کیست ها وجودشان در بارداری اختلالی ایجاد نمی کند. این نوع کیست ها عبارتند از:

کیست‌های عملکردی

شایع ترین کیست تخمدانی هستند. شامل کیسه‌های فولیکولی یا جسم زرد هستند که طی چرخه طبیعی تخمک گذاری به وجود می‌آیند و نشان می‌دهند که روند طبیعی برای باردار شدن به خوبی پیش می‌رود و کاملا بی خطر هستند.

کیستادنوماس

تومورهایی هستند که در سطح تخمدان تشکیل می‌شوند و لازم است که درمان شوند ولی در باروری تاثیر ندارند.

کیست‌های درموئید

این کیست‌ها شامل بافت‌های جامد شبیه به پوست، مو و دندان هستند.

کیست‌هایی که در بارداری تاثیر دارند

اندومتریوز

سلوهای جدار داخلی رحم دوچار رشد غیر عادی می‌شوند و بافت اضافی را به وجود می‌آورند. این بافت‌ها احتمال دارد که در سطح خارجی رحم و یا روی تخمدان‌ها و لوله فالوپ رشد کنند و باعث انسداد لوله‌های فالوپ و یا تجمع خون در تخمدان‌ها و در نهایت تشکیل کیست‌ شوند.

آیا با وجود کیست اندومترویوز می‌توان باردار شد؟

کیست اندومترویوز احتمال بارداری را 40 تا 50 درصد کاهش می‌دهد ولی باز با وجود کیست تخمدان می‌توان باردار شد، برای موفقیت در بارداری و بالا بردن احتمال بارداری نیاز است که این کیست درمان شود. گاهی اوقات علت بسیاری از کیست های تخمدان اضافه وزن است. لذا خانم هایی که قصد بارداری دارند باید با اهمیت کاهش وزن قبل بارداری آشنا باشند.

سایر مقالات 👈 واریکوسل

سندروم تخمدان پلی کیستیک

مجموعه‌ای از کیست‌های درون تخمدان هستند که تجمع آن‌ها در درون تخمدان مانع بارداری می‌شود.

این کیست‌ها عامل اصلی ناباروری در زنان شناخته شده است. در زنان مبتلا به سندروم پلی کیستیک هورمون‌های مورد نیاز برای بالغ شدن تخمک به اندازه کافی ساخته نمی‌شود، تخمک گذاری اتفاق نمی‌افتد و در نبود تخمک بارداری رخ نمی‌دهد.

70 تا 80 درصد زنانی که به این سندروم مبتلا هستند مشکل ناباروری دارند و احتمال باردار شدن آن‌ها بسیار کاهش می‌یابد. اما باز هم می‌توان با کمک روش‌های درمانی باروری، میزان تخمک گذاری را افزایش داد و با وجود کیست تخمدان نیز می‌توان باردار شد.

علایم کیست تخمدان

بیشتر کیست‌ها کوچک و بی خطر هستند و علایمی خاصی ندارند اما در صورت بزرگ شدن کیست علایم زیر مشاهده می‌شود:

• درد ناگهانی در ناحیه کمر
• درد در هنگام نزدیکی
• پریودی نامنظم
• حالت تهوع شدید
• رویش بیش از حد موهای زائد
• درد در زیر شکم
• نفخ شکم و احساس سنگینی شکم

در موارد شدید باید متخصص مراجعه کرد. در صورت مشاهده علائم زیر کیست تخمدان ممکن است خطرناک باشد:

• خونریزی
• درد شدید در ناحیه لگن
• تب
• احساس سرگیجه و عدم تعادل

درمان کیست تخمدان

کیست‌ها اغلب بی خطر هستند و بعد از چند هفته از بین می‌روند ولی برخی دیگر بزرگ می‌شوند و درد ناراحتی را به دنبال دارند و لازم است که درمان شوند. برای اینکار حتی می توانید از درمان خانگی کیست تخمدان استفاده کنید.

از طرف دیگر گفتیم با وجود کیست تخمدان می‌توان باردار شد ولی احتمال دارد این کیست در دروان بارداری مشکلاتی برای زنان و جنین‌ آن‌ها به وجود بیاورد پس لازم است درمان شود و فرد باردار حتما با وجود کیست تحت نظر متخصص باشد.

راه های درمان

کیست‌های تخمدان با توجه به نوع و اندازه و مدت زمان تشکیل آن‌ها با روش‌های مختلفی درمان می‌شوند مثل:

• بررسی دوره‌ای و منظم کیست: این راه حل برای کیست‌های کاملا بی خطر و بدون علامت مناسب با چکاب و انجام سونوگرافی‌های منظم از میزان اندازه و روند رشد آن‌ها باخبر شد.
• درمان با دارو: اغلب کیست بدون درمان بعد از چند هفته از بین می‌روند و نیاز به درمان ندارند ولی برخی از پزشکان برای جلوگیری از احتمال پیشرفت کیست، دارو تجویز می‌کند. بیشتر از داروهای ضد باردای مثل ال دی تجویز می‌شود که به درمان و منظم کردن چرخه قاعدگی کمک می‌کنند.
• جراحی کیست تخمدان: در مواردی که کیست تخمدانی در حال پیشرفت و بزرگ شدن باشد و به مرور درد به همراه داشته باشد و با دارو درمان نشود، اگر پزشک لازم بداند باید جراحی شود.
• برداشتن رحم و تخمدان: در برخی موارد اگر کیست یک توده سرطانی باشد احتمال دارد تخمدان و رحم نیز برداشته شود و شیمی درمانی برای بیمار در نظر بگیرند.

سایر مقالات 👈 قاتل کیست تخمدان

کیست تخمدان در بارداری

 بیشتر خانم‌‌ها در هنگام بارداری به این عارضه دوچار می‌شوند. یعنی کیست ها در اثر واکنش بیش از حد تخمدان به هورمون‌های بارداری تشکیل می‌شوند.

این کیست‌ها که به آن کیست جسم زرد می‌گویند همان فولیکولی است که تخمک را آزاد می‌کند، پر از مایع می‌شود و بر روی تخمدان باقی می‌ماند، در سه ماهه دوم بارداری خود به خود از بین می‌رود اما گاهی ممکن است از بین نرود و بزرگ شود و برای مادر و جنین مشکلاتی را به وجود بیاورد در این صورت باید با جراحی برداشته شود.

نوع دیگر از کیست بارداری همان کیست‌هایی هستند که فرد قبل از بارداری به آن‌ها مبتلا شده و با وجود کیست باردار شده است.  

آیا کیست‌های تخمدان برای بارداری خطرناک هستند؟

اکثر کیست‌های تخمدانی و کیست جسم زرد بی خطر هستند اما رشد این کیست‌ها می‌تواند خطرناک باشد و احتمال بروز مشکلات زایمان و پاره شدن کیست در بارداری را به دنبال داشته باشد. بنابراین باید حتما بیمار تحت نظر یک متخصص زنان باشد.

همان طور که قبلا گفتیم در برخی موارد با وجود کیست تخمدان می‌توان باردار شد ولی باید بخاطر وجود کیست، بارداری را تحت نظر متخصص گذراند چون احتمال بروز خطر وجود دارد به عنوان مثال در بارداران مبتلا به سندروم پلی کیستیک احتمال دیابت بارداری، فشار خون، زایمان زوردرس و سقط جنین بالا می‌رود.

جمع بندی

هرچند کیست تخمدان در زنان شایع و معمولا بی خطر است و درمان آن راحت است ولی لازم است که برای چکاب و بررسی ‌سالانه خود به متخصص زنان مراجعه کنید تا از وجود کیست‌های تخمدان و سایر مشکلات باخبر شوید.

اگر کیست تخمدان دارید باید به توصیه‌های پزشک خود عمل کنید. شاید اصلا نیاز به درمان نداشته باشد و پزشک تشخیص دهد که این کیست طی دوره‌ای از بین می‌رود، یا در برخی موارد با تجویز دارو و مصرف آن، کیست درمان شود و در موارد جدی تر با جراحی برداشته شود.

در هر صورت حتی در صورت نداشتن مشکل باز هم لازم است که تحت نظر متخصص زنان باشید و چکاب سالانه و آزمایشات مورد نیاز را انجام دهید. در موارد شدید حتی با وجود سرطان دهانه رحم و سایر مشکلات اگر به موقع و در مراحل اولیه تشخیص داده شوند به راحتی درمان می‌شوند.

منبع : اسلیو کلینیک