آیا ارتودنسی درد دارد؟

ارتودنسی دندان چقدر درد دارد؟ این از عمده سوالات بیماران و والدین آن هاست.

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که بریس های ارتودنسی ممکن است کمی آزاردهنده باشند؛ اما درد و ناراحتی شدیدی ایجاد نمی کنند. در اکثر موارد، دردهای شدیدی که توسط بیماران گزارش می شود، هیچ منشا جسمی نداشته و بیشتر به میزان سلامت روحی بیمار مربوط می شود. دردهای مربوط به انجام ارتودنسی، معمولا از 4 ساعت بعد از درمان، شروع می شود و طی بیست و چهار ساعت، به آرامی شدیدتر می شوند. پس از گذشت این بیست و چهارساعت، این دردها به مرور کاهش یافته و پس از گذشت هفت روز کاملا برطرف می شوند.

عوامل موثر بر درد ارتودنسی

عوامل زیادی هستند که در ایجاد درد نقش دارند. این عوامل عبارتند از:

• سن
• جنسیت
• آستانه درد
• مقدار نیروی وارد شده به دندان توسط دستگاه ارتودنسی
• وضعیت روحی و روانی فرد
• استرس
• تجربه بیمار

وقتی براکت ها و سیم ارتودنسی برای حرکت دندان به سمت جایگاه اصلی نیرو وارد می کند، این نیروها سبب واکنش التهابی شده و درد ایجاد می شود. واکنش بوجود آمده موجب تغییر در گردش خون نیز می شود.

سلامت روحی و روانی فرد از جمله عواملی است که بر روی آن تحقیقات زیادی انجام شده است. این عامل به همراه حساسیت فرد نقش مهمی در احساس درد دارد؛ از اینرو می توان گفت نه تنها میزان نیروی وارده به دندان سبب درد و ناراحتی می شود بلکه سلامت روحی و روانی فرد نیز نقش بسزایی در این خصوص دارد.

علت درد در زمان ارتودنسی

در بیشتر کودکان از ارتودنسی ثابت برای درمان استفاده می شود. براکت های فولادی، سرامیکی یا پرسلینی با چسب مخصوص به دندان چسبانده می شوند. نیرویی که توسط براکت به دندان وارد می شود سبب مرتب کردن و رفع بهم ریختگی دندان ها می شود. برخی از افراد ممکن است احساس کنند لثه آن ها قرمز شده یا دچار حساسیت شده است. نوع و روش درمان و همچنین فیزیولوژی بیمار نقش زیادی در شدت ناراحتی دارد.

بطور معمول استفاده از براکت های ارتودنسی در طی درمان نباید موجب درد شود. اما گاهی اوقات در هنگام شروع درمان و وجود دستگاه ارتودنسی در دهان، فرد دچار احساس نامطلوبی می شود. ممکن است براکت ها سبب دردناکی لثه و لب شود که به سرعت باید به رفع آن ها اقدام کرد و آن نقاط را تحت درمان قرار داد. در زمان ارتودنسی می توان مشکلات زیر را تجربه کرد:

• درد در ناحیه فک
• درد در ناحیه دندان
• حساسیت لثه
• اختلال در غذا خوردن
• سردرد

در اولین هفته پس از انجام ارتودنسی، چه احساساتی تجربه می کنید؟

اولین هفته پس از دریافت بریس ها، ممکن است ناراحت کننده و کمی آزار دهنده باشد. در این هفته، احتمالا با مشکلات زیر رو به رو می شوید:

• درد در ناحیه دندان ها و لثه، به خصوص هنگام جویدن غذا.
• درد ناشی از ایجاد زخم هایی در بافت نرم نواحی داخلی گونه ها.
• ایجاد زخم های سطحی روی زبان

برای تسکین دردهای هفته اول ارتودنسی چه کنیم؟

معمولا می توان این دردها را با مسکن های بدون نسخه، مثل استامینوفن، کنترل کرد. در هفته اول درمان، بهتر است از خوردن غذاهایی که سفت بوده و نیاز به جویدن دارند، خودداری کنید. با مصرف نوشیدنی ها و مواد غذایی خنک، می توان التهاب لثه ها را تسکین داد.

بیشتر افراد، در عرض یک ماه به طور کامل به این بریس ها عادت می کنند.

تغذیه در حین ارتودنسی در هفته اول شامل غذاهای زیر می شود:

• سوپ
• ماست سرد
• اسموتی ها و نوشیدنی های خنک
• پوره سیب زمینی
• میوه های نرم مثل موز و انواع توت ها

آیا هر بار که دندان پزشک بریس ها را محکم می کند، احساس درد ایجاد می شود؟

بریس ها، با اعمال فشار ملایم، دندان ها را جا به جا می کنند. این جا به جایی باید تا حدی که دندان ها در محل مناسب قرار بگیرند، ادامه داشته باشد. در هر جلسه ملاقات با دندانپزشک، او مقداری بریس ها را محکم تر کرده و فشار وارد شده به دندان ها را افزایش می دهد.

سفت کردن بریس ها، ممکن است تا چند روز درد و ناراحتی ایجاد کند؛ اما این ناراحتی و درد به مرور از بین می رود. باید توجه داشت که این درد، نباید به اندازه اولین باری که پزشک بریس ها را در دهان بیمار قرار داده، ناخوشایند باشد.

استفاده از مسکن های بدون نسخه، برای کنترل این دردها کافی است.

آیا برداشتن بریس های ارتودنسی ثابت، درد دارد؟

پس از گذشت یک دوره یک تا سه ساله از درمان ارتودنسی، دندان پزشک دندان های بیمار را معاینه و بررسی می کند. در صورتی که دندان پزشک از نتیجه درمان راضی باشد، بریس های ارتودنسی را از دهان بیمار خارج می کند. درست است که تمامی اقدامات دندان پزشکی، ممکن است کمی ناخوشایند باشند؛ اما برداشتن بریس ها دردی ایجاد نمی کند.

برداشتن بریس ها، به معنای پایان درمان نیست!

جدا کردن بریس ها از دندان های بیمار توسط دندان پزشک، به این معنا نیست که روند درمان پایان یافته است؛ بلکه بیمار باید تا مدت ها از نگهدارنده ها استفاده کند.

نگهدارنده ها که با نام ریتینر هم شاخته می شوند، ابزاری از جنس نوعی پلاستیک شفاف هستند که دندان های بیمار را در یک موقعیت ثابت نگه می دارند. پس از برداشتن دستگاه های ارتودنسی، تا مدت ها این امکان وجود دارد که دندان های بیمار جا به جا شوند و به وضعیت قبل از انجام ارتودنسی برگردند؛ در واقع نگهدارنده ها مانع این جا به جایی می شوند.

ممکن است لازم باشد که بیمار هر روز از ریتینرها استفاده کند یا تنها شب ها به آن ها نیاز داشته باشد؛ در هر صورت، استفاده از این ریتینرها نباید دردی ایجاد کند.

سخن پایانی

تمامی درمان های دندان پزشکی، ناراحتی و درد خفیفی ایجاد می کنند؛ اما این مسئله نباید مانعی برای داشتن دندان هایی زیبا و سالم باشد.

در مجله سلامتی بیمارستان با ما همراه باشید

منبع: labkhandfa