روکش دندان چیست؟ (بررسی انواع روکش دندان + مزایا و معایب هر کدام)

ونیرها، پوسته‌های اغلب سرامیکی و نازکی هستند که به سطح دندان چسبانده می‌شوند و می‌توانند ناهماهنگی‌های جزئی، تغییر رنگ دندان و شکاف‌های کوچک را پنهان کنند. به همین دلیل به آنها روکش نیز می‌گویند. روکش‌ها عمدتاً در ناحیه قابل‌مشاهده دندان‌های جلویی استفاده می‌شوند، اما می‌توان آنها را روی دندان‌های عقب نیز اعمال کرد. ونیرها یک گزینه عالی برای کمک به احیای لبخند شما هستند. چه بین دندان‌های خود فاصله داشته باشید و چه بخواهید شکل کلی دندان‌های خود را تغییر دهید، روکش‌ها می‌توانند این کار را انجام دهند. روکش‌ها انواع مختلفی دارند که از نظر جنس و نحوه چسباندن متفاوت هستند. انواع روکش دندان عبارت‌اند از:

• روکش‌های معمولی یا سرامیکی
• روکش‌های بدون نیاز به آماده‌سازی یا لومینیرز
• روکش‌های پلاستیکی
• ونیر کامپوزیت

از انواع روکش‌های دندان می‌توان برای اصلاح زیبایی و همچنین ناهماهنگی‌ها، شکاف‌ها، طول دندان‌ها و تغییر شکل دندان‌ها در ناحیه دندان‌های جلویی استفاده کرد.

روکش‌های معمولی

روکش‌های معمولی، روکش‌هایی از جنس سرامیک هستند این نوع روکش ها بیشتر از سایر موارد مورد استفاده قرار می گیرند. روکش‌های مورد استفاده برای اصلاح طرح لبخند نیز از جنس سرامیک ساخته می‌شوند و به همین دلیل به آنها روکش‌های سرامیکی یا ونیر سرامیکی نیز گفته می‌شود. ضخامت آنها بین 0.3 تا 1 میلی‌متر است. استفاده از روکش‌های معمولی، معمولاً با آماده‌سازی جزئی سطح دندان همراه است. پس از آماده سازی روکش‌ها به طور دائم به دندان چسبانده می‌شوند. رنگ این نوع از روکش‌ها متنوع است و دندان‌پزشک متناسب با رنگ دندان بیمار، آن را انتخاب می‌کند. این دست از ونیرها معمولاً بین 10 الی 15 سال دوام دارند.

روکش‌های بدون نیاز به آماده‌ سازی

روکش‌های بدون نیاز به آماده سازی (که به آنها روکش‌های غیرتهاجمی نیز می‌گویند) نوع دیگری از روکشها هستند که ضخامتشان بسیار کم است (حدود 0.2 میلی‌متر). آنها را می‌توان بدون نیاز به تراش دندان ها مستقیماً روی دندان چسباند. اصطلاح لومینیرز (Lumineers) نیز برای این نوع روکش ها رواج دارد.

روکش‌های پلاستیکی

نوع دیگر ونیرها، روکش پلاستیکی است. این نوع روکش‌ها علاوه بر جنس، در نحوه چسباندن نیز با سایر روکش‌ها تفاوت دارند. روکش‌های پلاستیکی لایه به لایه مستقیماً روی دندان اعمال می‌شوند و بنابراین نیازی به چسب خاصی برای چسباندن ندارند.

ونیرهای کامپوزیت

کامپوزیت ها از رزین ساخته شده‌اند و مانند روکش‌های فوری مستقیماً روی دندان اعمال می‌شوند. در برخی مواقع این روکش‌ها می‌توانند به طور موقت طراحی شوند. ونیرهای کامپوزیت بسیار مقرون‌به‌صرفه هستند، اما معمولاً فقط بین 4 تا 8 سال دوام خواهند داشت. ونیرهای رزین کامپوزیت نسبت به روکش‌های پلاستیکی سخت‌تر هستند و باید بیشتر تراشیده شوند. نکته مثبت این است که اگر یک ونیر کامپوزیت شکسته یا به هر دلیلی دچار مشکل شود، می‌توان آن را ترمیم کرد.

سایر مقالات 👈 بهترین دکتر کامپوزیت دندان

کاربرد روکش دندان در چه مواردی است؟

ونیرها برای اصلاح زیبایی دندان‌های جلویی و دندان‌های آسیاب جلو بسیار مناسب هستند . روکش های دندان معمولا در موارد زیر به کار می روند:

• برای تغییر رنگ دندان
• اصلاح ناهماهنگی‌های جزئی
• بستن شکاف‌های کوچک دندان
• اصلاح نقص در مینای دندان
• ترمیم گوشه‌های دندان لب پر شده
• پوشش دندان های عصب کشی شده
• ترمیم سطوح نامنظم و ناهموار دندان

نحوه ساخت روکش دندان چگونه است؟

قبل از ساخت و قراردادن روکش‌های معمولی، باید از دندان‌های بیمار قالب گرفته شود و از آن برای تعیین شکل، اندازه و موقعیت روکش‌ها استفاده شود. تکنسین دندانپزشکی قالب‌های سرامیکی را بر اساس تصمیمات قبلی ساخته و به دندانپزشک تحویل می‌دهد. اگر روکش‌ها به طور کامل روی دندان‌های بیمار قرار بگیرند، می‌توان آن‌ها را به دندان‌ها چسباند. برای انجام این کار، دندانپزشک دندان‌های مورد درمان را تمیز می‌کند، بخشی از مینای دندان را برمی‌دارد و سپس روکش‌ها را روی دندان می‌چسباند.این فرایند برای هر دندان و روکش حدود 30 دقیقه طول می‌کشد. از طرف دیگر، کل فرایند تولید روکش ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد. بلافاصله پس از گذاشتن روکش‌ها، بیمار باید از خوردن و جویدن غذای سفت پرهیز کند و بااحتیاط دندان‌های خود را تمیز کند.

کدام نوع روکش دندان برای من مناسب است؟

اگر دندان‌ها و لثه‌های بیمار سالم باشند، می‌توان با خیال راحت در مورد استفاده از روکش‌ها صحبت کرد. با این‌ حال، معیارهایی وجود دارند که باید قبل شروع به درمان در نظر گرفته شوند. بسیار مهم است که دندان‌های مورد درمان عاری از پوسیدگی باشند و پرکردگی‌های بزرگ نداشته باشند. روکش‌ها همچنین برای افرادی که زیاد دندان‌قروچه می‌کنند مناسب نیست، زیرا ممکن است در اثر ساییدن جدا شده یا آسیب ببینند. با این‌حال، اگر دندان‌قروچه فقط در شب اتفاق بیفتد، می‌توان از آسیب به روکش‌ها با یک اسپلینت پلاستیکی جلوگیری کرد. از سوی دیگر، حساسیت یا عدم تحمل چسبی که روکش‌ها با آن به دندان چسبانده می شوند باید بررسی شود.

بیشتر بخوانید 👈 هزینه روکش دندان

مزایای روکش‌ها چیست؟

مزیت بزرگ روکش‌ها این است که می‌توان از آنها به روش‌های مختلفی استفاده کرد. شکاف‌های کوچک دندان را می‌توان به‌راحتی با روکش بست. رنگ ناخوشایند دندان و تغییر رنگ موضعی را می‌توان برای همیشه اصلاح کرد و ناهنجاری‌های جزئی دندان را پنهان کرد.حتی دندان‌های کوچک را می‌توان با روکش‌های اپتیکال بزرگ کرد تا ردیف صافی از دندان‌ها ایجاد شود. شیارها و برجستگی‌های روی سطح دندان و همچنین امواج روی لبه‌های دندان نیز در زیر روکش‌ها محو می‌شوند و صاف و یکدست به نظر می‌رسند.با روکش‌های معمولی، ظاهر طبیعی دندان‌ها پس از درمان بسیار چشمگیر است. باتوجه‌به خواص مواد استفاده شده، به‌عنوان‌مثال شفافیت دندان، طبیعی به نظر می‌رسد و باعث درخشش دندان شده و اعتمادبه‌نفس بیش‌تر در فرد ایجاد خواهد کرد. ونیرها همچنین دارای سطح زیست سازگاری بسیار بالایی هستند و با مراقبت خوب، حداقل تا 10 سال قابل نگهداری هستند.

خطرات و عوارض استفاده از روکش دندان چیست؟

استفاده از روکش یک روش ایمن در دندانپزشکی زیبایی محسوب می‌شود. اگر کار به‌صورت حرفه‌ای و دقیق انجام شود، حتی پس از استفاده نیز هیچ عارضه‌ای انتظار نمی‌رود. خطر واکنش‌های خاص دندان مثل عدم تحمل چسب، بسیار کم است. اگر کار به‌درستی انجام نشده باشد، شکاف‌هایی بین دندان و روکش ظاهر می‌شود که مکان ایده آلی برای تجمع باکتری‌ها است. تمیزکردن این شکاف‌ها سخت‌تر است و التهاب و پوسیدگی دندان ممکن است رخ دهد.

شخصی که می‌خواهد از روکش دندان استفاده کند، باید بداند که اقدامات لازم برای استفاده از روکش‌ها قابل برگشت نیست. ازاین‌پس، دندان‌های درمان شده باید همیشه روکش دندان داشته باشند. در غیر این صورت مشکلاتی چون ازدست‌دادن ظاهر جذاب دندان و حتی مشکل در خوردن غذا را باید تحمل کنید. البته این موارد برای روکش‌هایی صدق می‌کند که قابل برداشتن هستند مثل روکش کامپوزیت و معمولی. روکش‌های بدون نیاز به آماده سازی و لومینیرزها که در آنها مواد دندانی برداشته نمی‌شود یعنی سطح دندان خراشیده نمی‌شود، استثنا هستند. این روکش‌ها به علت ضخامت بسیار کمی که دارند مشکلات این‌چنین را ایجاد نمی‌کنند.

چه اتفاقی برای دندان‌های زیر روکش می‌افتد؟

با روکش‌های معمولی، ابتدا باید سطح دندان‌ها کمی خراشیده شوند تا روکش روی آن لیز نخورد؛ بنابراین مینای محافظ دندان نیز کمی دست‌کاری می‌شود. در مورد دندان‌های خیلی تیره، روکش‌های نازک اغلب برای پنهان کردن رنگ تیره دندان کافی نیستند. در این حالت، قبل از قراردادن روکش‌ها، دندان‌ها باید بلیچینگ شوند تا نتیجه زیبایی به دست آید. روکش‌ها ماندگاری بسیار بالایی دارند. اگر یک دندان بیمار زیر روکش نیاز به درمان پیدا کند، روکش بالا برداشته می‌شود و پس از درمان سر جای خود قرار می‌گیرد.

هرچند وقت یکبار باید روکش‌ها را تجدید کرد؟

با رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده از روکش باکیفیت بالا (روکش های سرامیکی معمولا کیفیت بالایی دارند)، نیازی به تعویض روکش نیست. با تمیزکردن و معاینه منظم دندان‌ها در دندانپزشک، می‌توانید عمر مفید روکش‌ها را افزایش دهید. می‌توان فرض کرد که روکش‌های سرامیکی که به‌صورت حرفه‌ای نصب شده‌اند تا آخر عمر باقی خواهند ماند. در صورت عدم رعایت موارد ذکر شده، حداکثر عمر این روکش‌ها 8 سال خواهد بود. اما در روکش های کامپوزیت ممکن است بعد از مدتی علائم ساییدگی دیده شود. تغییر رنگ باعث می‌شود که پس از حدود 15 سال نیاز به تعویض روکش‌های پلاستیکی یا معمولی باشد.

چگونه می‌توانم کلینیک مناسب را برای خودم انتخاب کنم؟

هنگام ساخت و قراردادن روکش‌ها، حداکثر دقت و حساسیت برای یک نتیجه رضایت‌بخش طولانی‌مدت از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل در انتخاب کلینیک روکش دندان باید دقت کرد. دندانپزشک معالج باید تجربه زیادی در زمینه دندانپزشکی زیبایی داشته باشد تا بتواند دقیقاً خواسته‌ها و نظرات بیمار را برآورده کند. بااین‌حال، به دلیل تعداد زیاد کلینیک‌هایی که این درمان را ارائه می‌دهند، پیداکردن یک کلینیک خوب برای انجام روکش دندان آسان نیست. بهتر است قبل از مراجعه به یک کلینیک، نمونه کارهای آن را مشاهده کنید و درمورد جنس موادی که استفاده می‌کنند، پرس‌وجو کنید.

در مجله سلامتی بیمارستان با ما همراه باشید.